Yurt dışı seyahatlerinde birçok avantaj sağlayan yeşil pasaport, sınırlı bir kesime verilen ve vizesiz seyahat özgürlüğü sunan özel bir pasaport türüdür. Resmî adıyla Hususi Damgalı Pasaport, sahiplerine Schengen ülkeleri başta olmak üzere çok sayıda ülkeye vizesiz giriş imkânı tanır. Peki yeşil pasaport tam olarak nedir, kimler alabilir, ne gibi avantajları vardır ve nasıl başvuru yapılır? İşte tüm detaylarıyla yeşil pasaport hakkında bilmeniz gerekenler.
Yeşil Pasaport Nedir?
Yeşil pasaport, Türkiye Cumhuriyeti tarafından belirli kamu görevlilerine ve bu kişilerin aile bireylerine verilen bir pasaport türüdür. Rengiyle ayırt edilir; sayfaları yeşil renktedir. Uluslararası geçerliliği olan ve birçok ülkeye vize muafiyeti tanıyan bu pasaport, sahibine büyük kolaylıklar sağlar.
Yeşil pasaport, diplomatik (siyah) pasaporttan sonra en ayrıcalıklı pasaport türüdür. Hususi damgalı olarak adlandırılmasının nedeni, yalnızca belirli statüdeki bireylere verilmesidir.
Kimler Yeşil Pasaport Alabilir?
Yeşil (hususi) pasaport başvuru hakkı, belirli kamu görevlileri ve belirli kriterleri karşılayan kişilere tanınır. İşte başvuru hakkına sahip olanlar:
-
TBMM eski üyeleri
-
1., 2. ve 3. derece kadrolarda görev yapan devlet memurları ve diğer kamu görevlileri (emekliler dahil)
-
Belirli kamu kurumlarının kadrolu çalışanları
-
Emekli olan memur ve kamu görevlileri (şartları karşılıyorsa)
-
Devlet adına ihracat yapan iş insanlarına belirli kriterler kapsamında
-
Belirtilen kişilerin eşi ve 25 yaşını doldurmamış, öğrenci olan çocukları
Özellikle emekli kamu personeli için yeşil pasaport hakkı, hizmet süresi ve kademe derecesine bağlıdır. 3. dereceye kadar yükselmiş olmak genellikle temel şarttır.
Yeşil Pasaportun Avantajları Nelerdir?
Yeşil pasaport sahiplerine tanınan başlıca ayrıcalıklar şunlardır:
-
Vizesiz Seyahat: Aralarında Schengen bölgesindeki ülkeler, Japonya, Güney Kore, Endonezya gibi 160’tan fazla ülkeye önceden vize almadan giriş yapılabilir.
-
Uzun Süreli Kalış: Birçok ülkede turistik kalış süresi 90 güne kadar uzayabilir.
-
Daha Hızlı Sınır Geçişleri: Vize kuyruklarına girmeye gerek kalmadan sınır kapılarından daha hızlı geçiş yapılabilir.
-
Daha Az Evrak İşlemi: Vize başvurusuna gerek olmadığından belge toplama, randevu alma gibi işlemler ortadan kalkar.
-
İş Seyahatleri ve Eğitim Kolaylığı: Ticari faaliyetler ve eğitim amacıyla yapılan seyahatlerde daha kolay geçiş imkânı sunar.
Yeşil Pasaport Nasıl Alınır?
1. E-Devlet Üzerinden Talep Oluşturma
Yeşil (hususi) pasaport başvurusunda öncelikle, bağlı bulunduğunuz kurumdan pasaport talep yazısı almanız gerekir. Aktif kamu çalışanları bu yazıyı çalıştıkları birimden temin eder. Emekliler ise çalıştıkları kuruma dilekçeyle başvurur.
Bu belge alındıktan sonra e-Devlet üzerinden ya da doğrudan NVİ randevu sistemi aracılığıyla başvuru randevusu oluşturulur.
2. Gerekli Belgelerin Hazırlanması
Başvuru sırasında aşağıdaki belgeler istenir:
-
Nüfus cüzdanı veya yeni kimlik kartı
-
Biyometrik fotoğraf (6 ay içinde çekilmiş)
-
Pasaport talep yazısı (kurum onaylı)
-
Eski pasaport (varsa)
-
Harçsız pasaport talep formu
-
Defter bedeli ödeme makbuzu
Not: Yeşil pasaport sahipleri pasaport harcı ödemez, yalnızca defter bedeli öder.
3. Nüfus Müdürlüğüne Başvuru
Belgelerle birlikte seçilen nüfus müdürlüğünde başvuru yapılır. Parmak izi alınır ve sistemde kimlik doğrulaması yapılır. Tüm süreç genellikle 15-20 dakika içinde tamamlanır.
4. Pasaportun Teslimi
Başvuru sonrası pasaport, PTT kargo ile belirtilen adrese ortalama 5-7 iş günü içinde teslim edilir. Teslim süreci SMS ile takip edilebilir. Dilerseniz e-Devlet üzerinden de başvuru durumunu sorgulayabilirsiniz.
Vizesiz Gidilebilecek Ülkeler (Yeşil Pasaport Sahipleri İçin)
Hususi pasaport sahiplerinin vize almadan seyahat edebileceği başlıca ülkeler şunlardır:
-
Almanya
-
Fransa
-
İtalya
-
Hollanda
-
İspanya
-
Japonya
-
Güney Kore
-
Endonezya
-
Brezilya
-
Sırbistan
-
Karadağ
-
Tayland
-
Arjantin
-
Güney Afrika
Uyarı: Her ülkenin maksimum kalış süresi ve giriş koşulları farklı olabilir. Seyahatten önce konsolosluk sitelerinden güncel bilgileri kontrol etmek önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yeşil pasaport ne kadar süreyle geçerlidir?
Yeşil (hususi) pasaportlar genellikle 5 yıl süreyle verilir. Süre sonunda aynı şartlar sağlanıyorsa yenileme işlemi yapılabilir.
Yeşil pasaport miras kalır mı?
Hayır. Yeşil pasaport yalnızca hakkı olan kişi ve belirli durumlarda aile bireylerine tanınır. Hak sona erdiğinde pasaport da geçersiz olur.
İşten ayrıldığımda yeşil passaportum geçersiz olur mu?
Evet. Kamu görevinden ayrılan veya emekli olmayan kişilerin yeşil renk pasaport hakkı sona erer. Bu durumda pasaport geçersiz hale gelir ve iade edilmesi gerekir.
Yeşil (hususi) pasaport, sahiplerine büyük bir seyahat özgürlüğü sunan özel bir belgedir. Eğer şartları karşılıyorsanız, bu pasaporta sahip olmak hem zaman kazandırır hem de seyahat süreçlerini ciddi oranda kolaylaştırır. Ancak her pasaportta olduğu gibi geçerlilik süresi, kullanım kuralları ve güncel vize muafiyetleri hakkında bilgi sahibi olmak büyük önem taşır.
Daha fazla seyahat ve pasaport rehberi için uzakdegil.com’u takip etmeye devam edin.
